Παρασκευή 24 Απριλίου 2015

ΜΙΑ ΠΑΡΑΛΛΑΓΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ ΠΟΥ ΔΕΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

Το γυάλινο πηγάδι (*) 

Εμάθατε τι έγινε στο γυάλινο πηγάδι; 
Θεριό εφανερώθηκε τον κόσμο για να φάει 
κι αφού τον κόσμο έφαγε, δεν είχε τι να φάει. 
Γυναίκας ρούχα φόρεσε, γυναίκας πασουμάκια, 
γυναίκα πάει στην εκκλησιά, γυναίκα προσκυνάει, 
γυναίκα παίρνει αντίδωρο απ' του παπά το χέρι, 
γυναίκα πάει και κάθεται στο γυάλινο πηγάδι. 
Πιάνει ξεπλέκει τα μαλλιά και μαγουλιοτραβιέται. 
Του ρήγα ο γιος επέρασε και την εχαιρετάει. 
-Τι έχεις Αρετούσα μου και μαγουλιοτραβιέσαι; 
-Η αρρεβώνα μούπεσε στο γυάλινο πηγάδι 
κι όποιος κατέβει και τη βρει, γυναίκα θα με πάρει. 
-Εγώ να μπω, εγώ να βγω, γυναίκα να σε πάρω. 
Με άλυσο τον έδεσε, κάτω τον κατεβάζει. 
Βλέπει δυο φίδια σταυρωτά, δυο φίδια σταυρωμένα. 
Βλέπει την αρρεβώνα της σε μιας οχιάς το στόμα. 
-Τράβα κόρη την άλυσο κι η αρρεβώνα ευρέθη.
-Ποιανού τα λες βρε μόρτικο, τα μόρτικά σου λόγια 
που να στα πει η μανούλα σου κλάματα, μοιρολόγια; 
-Δε με λυπάσαι λυγερή, τέτοιο παληκαράκι 
π' ανθίζει το μουστάκι μου σαν το γαρυφαλάκι; 


       (*) Το παραπάνω δημοτικό τραγούδι υπάρχει σε πολλές παραλλαγές σε έντυπες ανθολογίες και είναι δημοσιευμένο σε αρκετές ιστοσελίδες και blogs, όμως, η συγκεκριμένη παραλλαγή δεν κυκλοφορεί στο διαδίκτυο και έχει μεταφερθεί με τη στοματική παράδοση όπως ακριβώς μου το έλεγε η γιαγιά μου, που ενώ είχε τελειώσει μόνο την πέμπτη Δημοτικού, το θυμόταν απέξω και το διέσωσε. 
       Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι η συγκεκριμένη παραλλαγή έχει ομοιοκαταληξία αρχικά κάπως άτεχνη (χρησιμοποιείται η ίδια λέξη) στον δεύτερο με τον τρίτο στίχο. Όμως, οι τέσσερις τελευταίοι στίχοι έχουν ομοιοκαταληξία πολύ προσεγμένη. Η παραπάνω παρατήρηση δείχνει πως "το γυάλινο πηγάδι" πρέπει να ήταν αρχικά εξ' ολοκλήρου χωρίς ομοιοκαταληξία και ίσως οι τελευταίοι τέσσερις στίχοι να είναι μεταγενέστερες προσμίξεις. 

                                                                                                              ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ 

   


ΜΙΑ ΠΑΡΑΛΛΑΓΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ ΠΟΥ ΔΕΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

Το γυάλινο πηγάδι (*) 

Εμάθατε τι έγινε στο γυάλινο πηγάδι; 
Θεριό εφανερώθηκε τον κόσμο για να φάει 
κι αφού τον κόσμο έφαγε, δεν είχε τι να φάει. 
Γυναίκας ρούχα φόρεσε, γυναίκας πασουμάκια, 
γυναίκα πάει στην εκκλησιά, γυναίκα προσκυνάει, 
γυναίκα παίρνει αντίδωρο απ' του παπά το χέρι, 
γυναίκα πάει και κάθεται στο γυάλινο πηγάδι. 
Πιάνει ξεπλέκει τα μαλλιά και μαγουλιοτραβιέται. 
Του ρήγα ο γιος επέρασε και την εχαιρετάει. 
-Τι έχεις Αρετούσα μου και μαγουλιοτραβιέσαι; 
-Η αρρεβώνα μούπεσε στο γυάλινο πηγάδι 
κι όποιος κατέβει και τη βρει, γυναίκα θα με πάρει. 
-Εγώ να μπω, εγώ να βγω, γυναίκα να σε πάρω. 
Με άλυσο τον έδεσε, κάτω τον κατεβάζει. 
Βλέπει δυο φίδια σταυρωτά, δυο φίδια σταυρωμένα. 
Βλέπει την αρρεβώνα της σε μιας οχιάς το στόμα. 
-Τράβα κόρη την άλυσο κι η αρρεβώνα ευρέθη.
-Ποιανού τα λες βρε μόρτικο, τα μόρτικά σου λόγια 
που να στα πει η μανούλα σου κλάματα, μοιρολόγια; 
-Δε με λυπάσαι λυγερή, τέτοιο παληκαράκι 
π' ανθίζει το μουστάκι μου σαν το γαρυφαλάκι; 


       (*) Το παραπάνω δημοτικό τραγούδι υπάρχει σε πολλές παραλλαγές σε έντυπες ανθολογίες και είναι δημοσιευμένο σε αρκετές ιστοσελίδες και blogs, όμως, η συγκεκριμένη παραλλαγή δεν κυκλοφορεί στο διαδίκτυο και έχει μεταφερθεί με τη στοματική παράδοση όπως ακριβώς μου το έλεγε η γιαγιά μου, που ενώ είχε τελειώσει μόνο την πέμπτη Δημοτικού, το θυμόταν απέξω και το διέσωσε. 
       Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι η συγκεκριμένη παραλλαγή έχει ομοιοκαταληξία αρχικά κάπως άτεχνη (χρησιμοποιείται η ίδια λέξη) στον δεύτερο με τον τρίτο στίχο. Όμως, οι τέσσερις τελευταίοι στίχοι έχουν ομοιοκαταληξία πολύ προσεγμένη. Η παραπάνω παρατήρηση δείχνει πως "το γυάλινο πηγάδι" πρέπει να ήταν αρχικά εξ' ολοκλήρου χωρίς ομοιοκαταληξία και ίσως οι τελευταίοι τέσσερις στίχοι να είναι μεταγενέστερες προσμίξεις. 

                                                                                                              ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ