Μάριος Μαρκίδης 1940-2003

Ο Μάριος Μαρκίδης (1940-2003) γεννήθηκε στην Αθήνα. Αποφοίτησε από το Βαρβάκειο Λύκειο το 1957 και σπούδασε ψυχιατρική στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Λονδίνου (υπήρξε μαθητής του Δ. Κουρέτα και του Κ. Στεφανή). Οι πρώτες του ποιητικές δοκιμές φιλοξενήθηκαν στη "φιλολογική σελίδα" της "Βραδυνής". Με το ποίημα "Εκμαγείο" απέσπασε έπαινο στον ποιητικό διαγωνισμό που προκήρυξε το 1962 το περιοδικό "Πανσπουδαστική" σε συνεργασία με τον "Ταχυδρόμο" (στην κριτική επιτροπή συμμετείχαν ο Νικηφόρος Βρεττάκος και ο Γιάννης Ρίτσος). Με την ποιητική σύνθεση "Πρόλογος στο σπαθί" εμφανίστηκε την ίδια χρονιά στο περιοδικό "Επιθεώρηση Τέχνης" (τεύχος 92, σσ. 179-180). Υπήρξε μέλος της συντακτικής ομάδας των περιοδικών "Μαρτυρίες και Προτάσεις" και συμμετείχε στην ίδια ομάδα του περιοδικού "Σημειώσεις". Εκτός από την ποίηση, ασχολήθηκε με το δοκίμιο, τη λογοτεχνική κριτική και τη μετάφραση (υπήρξε ο πρώτος μεταφραστής γλωσσολογικής εργασίας του Noam Chomsky στα ελληνικά). Στα ποιήματά του και τα άλλα κείμενά του χρησιμοποίησε πολλές φορές το ψευδώνυμο Μάριος Αφεντόπουλος. Στις τέσσερις δεκαετίες λογοτεχνικής του δραστηριότητας συνεργάστηκε πυκνά με ποιήματα, δοκίμια και κριτικές αναγνώσεις στα περιοδικά "Επιθεώρηση Τέχνης" και "Ιδίοις Αναλώμασιν", όπως και στον καθημερινό Τύπο ("Αυγή", "Ελευθεροτυπία"). Επίσης, επιμελήθηκε τη σειρά "Ψυχολογία και επιστήμες της συμπεριφοράς" στις εκδόσεις "Έρασμος". Το 2002 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή "Παρά ταύτα". Εργογραφία:  (2008) Λόγος περί της επιθυμίας, Έρασμος (2001) Παρά ταύτα, Νεφέλη (1999) Βαποράκια, Νεφέλη (1999) Ή του ύψους ή του βάθους, Οδυσσέας (1999) Λογοδοσία, Εξάντας (1998) Το μέσα και το έξω, Έρασμος [κείμενα, επιμέλεια] (1996) Άλλα μέρη, Ύψιλον (1995) Ποιήματα με ημερομηνία λήξεως, Εκδόσεις Καστανιώτη (1995) Σπουδές στη σημασία, Πλέθρον (1994) Το μαύρο καράβι, Ερατώ (1993) Μεταξύ Σινά και Αιλείμ, Έρασμος (1993) Ο εξανθρωπισμός της γλώσσας, Έρασμος [κείμενα, επιμέλεια] (1992) Ανεμομαζώματα, Χειρόγραφα (1991) Μαντίνεια, Έρασμος (1990) Έμμονες ιδέες, Ύψιλον (1989) Είναι και ποτέ, Έρασμος (1989) Ποιήματα προτέρου εντίμου βίου, Έρασμος (1988) Η ψυχανάλυση του διχασμένου υποκειμένου, Έρασμος [κείμενα, επιμέλεια σειράς] (1988) Κύρια ονόματα, Έρασμος (1987) Απόπειρες αναμοχλεύσεως των παθών, Έρασμος (1985) Μετά είκοσι έτη, Ύψιλον (1982) Εν αβάτω και ουχ οδώ, Έρασμος (1981) Λαϊκά αναγνώσματα, Αιγόκερως Συμμετοχή σε συλλογικά έργα (2008) Άγχος, Βήτα Ιατρικές Εκδόσεις (2003) Παλιά και νέα θεότητα, Έρασμος (2000) Ψυχιατρική, Βήτα Ιατρικές Εκδόσεις (2000) Ψυχιατρική, Βήτα Ιατρικές Εκδόσεις (1994) Τέσσερα κείμενα για την Camera degli sposi, Πλέθρον Μεταφράσεις (2010) Freud, Sigmund, 1856-1939, Ο Μωυσής του Μιχαήλ Αγγέλου, Έρασμος [μετάφραση, επιμέλεια σειράς] (2008) Rank, Otto, 1884-1939, Ο μύθος για τη γέννηση του ήρωα, Έρασμος (1985) Löwith, Karl, Το νόημα της ιστορίας, Γνώση Λοιποί τίτλοι (2011) Neumann, Franz, 1900-1954, Άγχος και πολιτική, Έρασμος [επιμέλεια σειράς] (2010) Lacan, Jacques, 1901-1981, Απαντήσεις, Έρασμος [επιμέλεια σειράς] (2009) Γεμενετζής, Κώστας, Το όνειρο, Έρασμος [επιμέλεια σειράς] (2004) Clastres, Pierre, Αρχαιολογία της βίας, Έρασμος [επιμέλεια σειράς] (1995) Cassirer, Ernst, 1874-1945, Γλώσσα και μύθος, Έρασμος [επιμέλεια σειράς] (1991) Weber, Alexander, Η μαχητική θεωρία του λόγου του Λυοτάρ, Έρασμος [επιμέλεια σειράς]       Για τον Μάριο Μαρκίδη Μ. Μαρκίδης (1940-2003) Βασική βιβλιογραφία 1. Η ελληνική ποίηση. Ανθολογία – Γραμματολογία, «Η δεύτερη μεταπολεμική γενιά», τόμος Στ΄ (επιμέλεια, εισαγωγή, ανθολόγηση: Κώστας Γ. Παπαγεωργίου), Αθήνα, εκδ. Σοκόλη, 2002, σσ. 67 και 542-555. Περιλαμβάνονται: εισαγωγική αναφορά στο ποιητικό έργο του Μάριου Μαρκίδη (από τον επιμελητή του τόμου), βιογραφικά στοιχεία, εργογραφία, σύντομη κριτική παρουσίαση από τον Ευριπίδη Γαραντούδη, επιλογή βιβλιογραφίας, μικρό ποιητικό ανθολόγιο, εικονογράφηση.  2. Περιοδικό Σημειώσεις, «Αφιέρωμα στον Μάριο Μαρκίδη», τεύχος 58, Αθήνα, εκδ. Έρασμος, Ιανουάριος 2004, σελίδες: 3-108. Περιλαμβάνονται κείμενα των: Γεράσιμου Λυκιαρδόπουλου, Βύρωνα Λεοντάρη, Στέφανου Ροζάνη, Μάρκου Μέσκου, Τάσου Πορφύρη, Σάββα Μιχαήλ, Δημήτρη Βεργέτη, Μάριου Μαρκίδη. Στο τέλος, μικρό ανθολόγιο (απ’ όλες τις ποιητικές συλλογές του Μαρκίδη) και εργογραφία.  3. Σύναψις (τριμηνιαία επιθεώρηση ψυχιατρικής, νευροεπιστημών και επιστημών του ανθρώπου), «Αφιέρωμα στον Μάριο Μαρκίδη», τεύχος 22, τόμος 7, Αθήνα, Ιούλιος-Αύγουστος-Σεπτέμβριος 2011, σελίδες: 4-107. Περιλαμβάνονται: εργοβιογραφικά στοιχεία και επιλογή κειμένων του Μαρκίδη. Για το επιστημονικό και το λογοτεχνικό του έργο γράφουν: Γιώργος Χριστοδούλου, Βασίλης Κονταξάκης, Δημήτρης Πλουμπίδης, Μαρίνα Οικονόμου, Γιάννης Ζέρβας, Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος, Κώστας Σολδάτος, Μανώλης Μαρκιανός, Θανάσης Τζαβάρας, Δημήτρης Βεργέτης, Γρηγόρης Βασλαματζής, Γιάννης Γ. Παπακώστας, Μαρία Χατζηανδρέου, Μάριος Μπέγζος, Παναγιώτης Ουλής, Θανάσης Καράβατος, Παντελής Μπουκάλας, Στέφανος Ροζάνης.  Και στο διαδίκτυο:  1. Άρθρο Σύνταξης στο περιοδικό Ψυχιατρική 2003, 14 (3):166-167 («Τελευταίος χαιρετισμός στον Μάριο Μαρκίδη»). Υπογράφουν οι Γ.Ν. Χριστοδούλου και Β.Π. Κονταξάκης. http://www.psych.gr/documents/psychiatry/14.3-GR-29.pdf 2. Δημήτρης Βεργέτης, «Εκλεκτικές συγγένειες: Το ήθος, ο λόγος και η ψυχανάλυση στο έργο του Μάριου Μαρκίδη». (Περιλαμβάνεται στο αφιέρωμα του περιοδικού Σύναψις – ό.π., σσ. 66-72). http://www.rednotebook.gr/details.php?id=3748 3. Παντελής Μπουκάλας, «Για την “αχαΐρευτη ράτσα των ποιητών”». (Περιλαμβάνεται στο αφιέρωμα του περιοδικού Σύναψις – ό.π., σσ. 101-104). http://www.rednotebook.gr/details.php?id=3708 4.  http://www.varelaki.blogspot.gr/2012/11/blog-post_19.html 5. http://www.varelaki.blogspot.gr/2012/12/blog-post.html   Ο καθένας με την ομπρέλα του.   Ομως εγώ    δεν μπορώ    χωρίς   τη βροχή σου.    Οιονεί ποίημα        Λαθρεμπόριο, γιατρέ μου, ιδεών λαθρεμπόριο αισθημάτων. Έκλεισα τα εξήντα κι είμαι παρών: έτοιμος προς εκποίησιν των τραυμάτων. Ξόδεψα τη νοσταλγία των ουρανών βγήκα με ψευδώνυμο στο κυνήγι. Διαπρεπής στοχαστής, σώφρων, πλην όμως η πελατεία μου λίγη. Ο ΣΎΝΤΡΟΦΟΣ Μ.Π . Από τον ύπνο του έδυσε τ’ αστέρι, και τ’ όνειρό του έχει αμετάκλητα κριθεί. Α! Δεν έχει πια τίποτα να φοβηθεί κανείς σ’ αυτά τα μέρη. Κατά βάθος ασφαλώς το ξέρει: Το κόμμα κρέμεται από μια κλωστή. Η ψήφος του όμως έμεινε πιστή κι αυτή η ψήφος θα το φέρει αύριο και πάλι τιμημένο στη Βουλή. Η πάλη για το μέλλον, φίλε, είναι επιστήμη κι αν είναι εμπόδιο η μνήμη, κάνουμε και δίχως μνήμη. Βάλε το λοιπόν μακρύ μανίκι, κρύψε την ουλή και πάψε το τροπάρι με την εξορία. Απόψε πρόταση μομφής: Προβλέπεται ολονυχτία. . .  ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟ Το γεγονός ότι το Πάσχα  με κάνει να αισθάνομαι  καλύτερος δεν αποδεικνύει  την ύπαρξη  του Θεού. Πώς να τολμήσω λοιπόν να σου υπενθυμήσω τις Κυριακές που περάσαμε μαζί εφόσον επακολούθησαν Δευτέρες;  Νεότερα από τον ποιητή Ευμένη Μόλις ξεπεράσω το ρίγος των δικών μου ποιημάτων θα ασχοληθώ με τον κόσμο των πραγμάτων. Θ’ ανοίξω γράμματα, θα ξεφυλλίσω βιβλία - ανεξάντλητο απόθεμα για ειρωνεία. Μακάρι να διέθετα περισσότερη ασέλγεια. Εισπράττω μόνο του στιχουργού τα δικαιώματα, φαγώθηκα με τις παρομοιώσεις και τα χρώματα μα υπελείφθην, λένε, σε ποιητική ενέργεια. Ασφαλώς, έχω στην τέχνη κάποια σημασία. Στις κρίσεις μου γενικά επιδεικνύω ανοχή. Τί ν’ απαντήσω: αντιδώρημα ή αντιπαροχή; Οι αφιερώσεις μού προξενούν αμηχανία. Ποιητής των αχράντων μας των μυστηρίων (καθόλου τυχαία, κύριοι, η περίπτωσή μου) αδικήθηκα φριχτά από τη νεύρωσή μου. Εγώ, λογιστής απλώς των ερειπίων; Να βρω έναν στόχο που δεν θα τον έχουν περπατήσει - δεν με αποθαρρύνει της συνθέσεως η βραδύτης. Η υψηλή έμπνευσή μου θα μιλήσει. Είναι καλύτερος από μένα ο Ελύτης;